SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

AÇIKLAMALAR
Sosyal Bilgiler dersi öğretim programı konuları sekiz yılda işlenecek şekilde düzenlenmiştir.
Sosyal Bilgiler dersinin öğretiminde “yakından uzağa, basitten karmaşığa,somuttan soyuta” doğru bir yol izlenerek çocuğun görüş, düşünüş ufku derece derece genişletilmelidir.
Ders konuları işlenirken; güncel olaylarla konular arasında bağlantı kurulmasına özen gösterilmelidir. Özellikle belirli gün ve haftaların kutlanması, zaferlerin veya Türk inkılâplarıyla ilgili bir olayın yıl dönümü vb. günlerde gazete ve dergilerde çıkan yazılar ve resimlerle öğrencilerin konuya bağlantıları çekilmelidir. Ayrıca, konular işlenirken öğrencilerin yaşanan çeşitli doğal ve toplumsal olaylarla ders konuları arasında bağlantı kurabilmeleri sağlanmalıdır. Öğrencilerin çoğunun zihinsel olarak somut işlemler döneminde olduğu dikkate alınmalı, öğrenme ve öğretme ortamında sunulacak olguların yakın çevresinden ve gerçek yaşamdan seçilmesine dikkat edilmelidir.
Konuların somutlaştırılmasında tarihî tablolar, kartpostallar, resimler ve filmlerden yararlanılmalıdır. Konuların özelliklerine göre haritalardan ve atlaslardan yararlanılmalı, gerektiğinde bilgiler dilsiz haritalar üzerinde işlenmelidir.
Konuların işlenişinde, diğer derslerle ilgi kurulmalı ve konular arasında paralellik sağlanmalıdır.
Öğrencilerin çalışma ortamları yalnız derslikler değil; ev, okul, kitaplıklar, müzeler, sergiler vb. yerler olmalıdır. Ders konularının işlenişinde canlı ve cansız kaynaklardan, gezi ve gözlemlerden yararlanılmalıdır. Ayrıca, konuların özelliğine göre gerektiğinde araştırma, örnek olay, gösterip yaptırma, gözlem ve rol yapma teknikleri kullanılarak öğrencilerin derse katılımı sağlanmalıdır.
Tarihle ilgili konular işlenirken olayların akışından çok neden ve sonuçları üzerinde durulmalı, ayrıntı sayılabilecek tarih, yer ve kişi adları üzerinde fazla durulmamalıdır.
Bu dersin işlenişinde öğrencilere, yurdumuzun doğal kaynaklarının sınırsız olmadığı ve tükenebileceği, bunlardan gelecek nesillerin de yararlanacağı, dolayısıyla doğal kaynakların korunması ve verimli kullanılması gerektiği düşüncesi kazandırılmalıdır.
“Doğal afetler” konusu işlenirken yurdumuzun deprem kuşağında yer alması nedeniyle, deprem konusuna özellikle önem verilmelidir. Doğal afetlerin oluşumu ve bunlardan korunma yolları, günlük yaşamdan örneklerle zenginleştirilmelidir.
İlimiz ve Bölgemizi tanıyalım ünitesi işlenirken buralarda yaşanan önemli tarihî olaylardan da söz edilmelidir.
Atatürkçülük konularıyla ilgili; 04.08.1999 tarih ve 263 sayılı Talim Terbiye Kurulu kararıyla kabul edilen ve Eylül 1999 tarih 2504 sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayınlanan ilköğretim kurumlarının öğretim programları ile ders kitaplarında yer alması gereken konular, bütünüyle Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında da işlenecektir.
GENEL AMAÇLAR
1. Çevresini, yurdunu ve dünyayı tanır.
2. Yakın çevresinin ekonomik değerlerini ve ulusal kaynakları tanır.
3. Çevresinin ve yurdunun yönetim örgütlerini bilir.
4. Aile, okul ve toplum yaşamının dayandığı temel ilkeleri bilir.
5. Günlük yaşamında haritadan yararlanma yollarını kavrar.
6. Türklerin geniş bir alana dağılmış büyük bir ulus olduğunu kavrar.
7. Çevreyi koruma ve iyileştirme bilinci kazanır.
8. Ulusuna, bayrağına, askerine, ordusuna ve insanlığa sevgi, saygı duygularını geliştirir.
9. Sorumluluk alma, yardımlaşma ve beraber çalışmayı alışkanlık hâline getirir.
10. Ailesine, ulusuna, vatanına, Atatürk devrim ve ilkelerine bağlı, özverili, iyi vatandaş
olarak yetişir.
11. Toplumdaki bireylerle sosyal ilişkiler kurar.
ÖZEL AMAÇLAR
1. Ailenin görevlerini bilir.
2. Ailede demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
3. Okulun kazandırdıklarının farkında olur.
4. Okulda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
5. Toplum içinde bir arada yaşamanın önemini bilir.
6. Toplum yaşamını düzenleyen kuralları tanır.
7. Toplum yaşamını düzenleyen kuralların önemini bilir.
8. Toplumda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
9. Türk toplumunda ailenin önemini kavrar.
10. Aile bireyleri arasındaki dayanışmanın önemini kavrar.
11. Dayanışmanın toplum yaşamındaki önemini kavrar.
12. Türk kadınının toplumdaki yerini fark eder.
13. Atatürk’ün öğretmenlere önem verdiğini fark eder.
14. Cumhuriyetten önceki olay ve olguları bilir.
15. Cumhuriyet yönetiminin özelliklerini bilir.
16. Cumhuriyetin getirdiği yenilikleri açıklar.
17. Atatürk’ün yaşamıyla ilgili olaylar ve olguları kavrar.
18. Atatürk’ün son günleri ile ilgili olaylar ve olguları bilir.
19. Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyar.
20. Atatürk ile ilgili anıları dinlemekten zevk alır.
21. Ulus kavramının anlamını bilir.
22. Vatan kavramının anlamını bilir.
23. Türk ulusunun özelliklerini bilir.
24. Diğer din, örf ve âdetlere hoşgörülü olmanın gereğini kavrar.
25. Haritayı tanır.
26. Harita çeşitlerini bilir.
27. Haritaları çeşitlerine göre ayırt eder.
28. Haritanın yönlerini bilir.
29. Haritalarda bazı özel renk ve işaretler kullanıldığını bilir.
30. Haritadan yararlanma yollarını bilir.
31. Atlası tanır.
32. Köyün özelliklerini bilir.
33. Köyün yönetimini bilir.
34. Bulunduğu ilçeyi tanır.
35. Bulunduğu ilçenin yerini ayırt eder.
36. Bulunduğu ilçenin özelliklerini bilir.
37. İlçenin yönetimini bilir.
38. Bulunduğu ili tanır.
39. Bulunduğu ilin yerini ayırt eder.
40. Bulunduğu ilin özelliklerini bilir.
41. İlin yönetimini bilir.
42. Türkiye’nin dünya üzerindeki yerini tanır.
43. Türkiye’nin dünya üzerindeki yerini ayırt eder.
44. Yurdumuzun coğrafî bölgelerini tanır.
45. Yurdumuzdaki coğrafî bölgelerin yerini ayırt eder.
46. Yurdumuzun doğal durumunu tanır.
47. Yurdumuzun doğal durumunu kavrar.
48. Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanları tanır.
49. Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanların önemini kavrar.
50. Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarını tanır.
51. Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarının görevlerini açıklar.
52. Türkiye Büyük Millet Meclisini bilir.
53. Türkiye Büyük Millet Meclisinin görevlerini bilir.
54. Cumhurbaşkanlığı ile ilgili olguları bilir.
55. Cumhurbaşkanının görevlerini bilir.
56. Bakanlar Kurulunu bilir.
57. Bakanlar Kurulunun görevlerini bilir.
58. Doğal çevreyi bilir.
59. Çevre sorunlarını bilir.
60. Çevre sorunlarının çözümünde yapılması gerekenleri açıklar.
61. Doğal âfetleri tanır.
62. Doğal âfetleri ayırt eder.
63. Doğal âfetlerin zararlarını açıklar.
64. Doğal âfetlerden korunma yollarını açıklar.
65. İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkları tanır.
66. İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkların yerini ayırt eder.
67. Türklerin ilk yurdu ile ilgili olayları bilir.
68. Tarihteki başlıca Türk devletlerini tanır.
69. Tarihteki başlıca Türk devletlerinin yerini ayırt eder.
70. Osmanlı Devleti ile ilgili başlıca olay ve olguları bilir.
71. Atatürk’ün ulusal tarihimize verdiği önemi fark eder.
72. Atatürk’ün ulusal kültüre önem verdiğini kavrar.
73. Yeryüzünde bulunan kıt’aları tanır.
74. Yeryüzünde bulunan kıt’aların yerini ayırt eder.
75. Dünya ülkelerinden başlıcalarını tanır.
76. Dünya ülkelerinden başlıcalarının yerini kavrar.
77. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri’ni tanır.
78. Bağımsız Türk Cumhuriyetleri’nin yerini kavrar.
AMAÇ VE DAVRANIŞLAR
(5., 6., 7. ve 8. yıllar)
ÜNİTE I: AİLE, OKUL VE TOPLUM HAYATI
Amaç 1: Ailenin görevlerini bilir.
Davranışlar:
1. Ailenin; üyelerinin yeme, içme, giyinme ve barınma gibi temel gereksinimlerini
karşıladığını söyler.
2. Ailenin; toplumun devamını sağladığını söyler.
3. Ailenin; çocuğun eğitiminin ilk başladığı yer olduğunu söyler.
4. Ailenin; toplumun kurallarını çocuğa öğrettiğini söyler.
5. Ailenin; vatan sevgisi, büyüklere saygı vb. toplum değerlerini kuşaktan kuşağa
aktardığını söyler.
Amaç 2: Ailede demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
Davranışlar:
1. Aile üyelerinin birbirlerine karşı sevgi ,saygı ve hoşgörü göstermesi gerektiğini
söyler.
2. Aile üyelerinin düşüncelerini özgürce ifade edebilmeleri gerektiğini söyler.
3. Aile üyelerinin birbirlerinin haklarına saygılı olması gerektiğini söyler.
4. Aileyi ilgilendiren kararların ortak alınıp uygulanması gerektiğini söyler.
5. Ailede her üyenin görev ve sorumlulukları olduğunu söyler.
Amaç 3: Okulun kazandırdıklarının farkında olur.
Davranışlar:
1. Okulda başkalarını sevmeyi öğrendiğimizi söyler.
2. Okulun insanların saygılı, dürüst ve hoşgörülü olmalarını sağladığını söyler.
3. Okulun, insanları ailesine ve topluma yararlı kişiler olarak yetiştirdiğini söyler.
4. Okulun, başkalarının düşüncelerine saygılı olmayı öğrettiğini söyler.
5. Okulun, arkadaşlık sayesinde sevinç ve üzüntüleri paylaşmayı öğrettiğini söyler.
6. Okulun, toplum içinde başka insanlara nasıl davranılacağını öğrettiğini söyler.
7. Okulun, plânlı çalışma alışkanlığı kazandırdığını söyler.
8. Okulun, kurallara uymayı öğrettiğini söyler.
Amaç 4: Okulda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
Davranışlar:
1. Sınıf ve okul kurallarına uyulması gerektiğini söyler.
2. Arkadaşlarının düşüncelerini saygıyla dinlemesi gerektiğini söyler.
3. Farklı düşüncedeki kişilere hoşgörülü olması gerektiğini söyler.
4. Sınıfın tamamını ilgilendiren konularda kararların ortaklaşa alınması gerektiğini
söyler.
5. Sınıf başkanı, eğitici kol üyeleri vb.lerinin seçimle belirlenmesi gerektiğini söyler.
Amaç 5: Toplum içinde bir arada yaşamanın önemini bilir.
Davranışlar:
1. İnsanların tek başına yaşayamayacaklarını söyler.
2. Her insanın toplumdaki diğer insanlara ihtiyacı olduğunu söyler.
3. Karşılıklı ihtiyaçların insanları birlikte yaşamaya zorladığını söyler.
4. İnsan olmadan toplumun olamayacağını söyler.
5. İnsanların toplum içinde birarada yaşayabilmeleri için birtakım kurallara uyması
gerektiğini söyler.
6. İnsanların toplum içinde başkalarına zarar vermedikçe özgürce
yaşayabileceklerini söyler.
Amaç 6: Toplum yaşamını düzenleyen kuralları tanır.
Davranışlar:
1. Görgü kurallarının, toplum yaşamını düzenleyen kurallardan olduğunu söyler.
2. Örf ve âdetlerin, toplum yaşamını düzenleyen kurallardan olduğunu söyler.
3. Ahlâk kurallarının, toplum yaşamını düzenleyen kurallardan olduğunu söyler.
4. Hukuk kurallarının, toplum yaşamını düzenleyen kurallardan olduğunu söyler.
Amaç 7: Toplum yaşamını düzenleyen kuralların önemini bilir.
Davranışlar:
1. Bu kuralların, toplumdaki dayanışmayı kuvvetlendirdiğini söyler.
2. Bu kuralların öğrenilmesinin topluma uyumu kolaylaştırdığını söyler.
3. Bu kuralların bulunmamasının, toplumda düzensizlik ve kargaşaya yol açacağını
söyler.
Amaç 8: Toplumda demokratik yaşamın gerçekleşmesi için yapılması gerekenleri bilir.
Davranışlar:
1. İnsanların birbirlerine karşı sevgi ve saygılı olması gerektiğini söyler.
2. Toplum içindeki farklı düşüncelere karşı hoşgörülü olunması gerektiğini söyler.
3. Toplum içinde başkalarının haklarına saygılı olunması gerektiğini söyler.
4. Toplumda iş birliği ve dayanışma içinde olunması gerektiğini söyler.
Amaç 9: Türk toplumunda ailenin önemini kavrar.
Davranışlar:
1. Aileyi tanımlar.
2. Ailenin toplumun temeli olduğunu açıklar.
3. Ailede kazanılan davranışların toplum yaşamını nasıl etkilediğini açıklar.
4. Atatürk’ün Türk toplumunda aileye neden önem verdiğini söyler.
Amaç 10: Aile bireyleri arasındaki dayanışmanın önemini kavrar.
Davranışlar:
1. Aile bireyleri arasındaki dayanışmanın önemini açıklar.
2. Aile bireyleri arasındaki sevgi, saygı ve bağlılığın önemini açıklar.
3. Atatürk’ün aile bireyleri arasındaki dayanışmaya neden önem verdiğini açıklar.
Amaç 11: Dayanışmanın toplum yaşamındaki önemini kavrar.
Davranışlar:
1. Toplumda dayanışmanın önemini açıklar.
2. Dayanışmada iş bölümünün neden gerekli olduğunu açıklar.
3. Dayanışmanın ulusal birlik ve beraberliği güçlendirdiğini açıklar.
4. Kurtuluş Savaşı’nın, kazanılmasında ulusal birlik ve beraberliğin önemini açıklar.
Amaç 12: Türk kadınının toplumdaki yerini fark eder.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün kadın haklarına verdiği önemi açıklar.
2. Kadınların, cumhuriyet yönetimi ile elde ettikleri hakları açıklar.
3. Türk kadınının, günümüz toplumdaki yerini ve önemini açıklar.
Amaç 13: Atatürk’ün öğretmenlere önem verdiğini fark eder.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün yeni Türk harflerinin öğretilmesinde öğretmenlik görevini üstlendiğini
söyler.
2. Atatürk’e eğitim ve öğretim alanındaki çalışmalarından dolayı başöğretmen
ünvanının verildiğini söyler/yazar.
ÜNİTE II: CUMHURİYETE NASIL KAVUŞTUK?
Amaç 14: Cumhuriyetten önceki olay ve olguları bilir.
Davranışlar:
1. Cumhuriyetten önce yurdumuzun padişahlıkla yönetildiğini söyler.
2. I.Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin yenildiğini söyler.
3. Savaştığı devletlerle Mondros Anlaşması’nı imzaladığını söyler.
4. I. Dünya Savaşı sonucunda yapılan ateşkes anlaşmasına göre yurdumuzun
düşmanlarca işgal edildiğini söyler.
5. Atatürk’ün ulusal kurtuluş hareketini başlatmak için Samsun’a çıktığını söyler.
6. 23 Nisan 1920’de TBMM’nin açıldığını söyler.
7. Yurdumuzun düşmanlardan kurtarmak için Kurtuluş Savaşı’nın yapıldığını söyler.
8. Atatürk’ün önderliğinde Kurtuluş Savaşı’nın kazanıldığını söyler.
9. Kurtuluş Savaşı’nın sonunda Lozan Antlaşması’nın imzalandığını söyler.
10. 8. Lozan Barış Antlaşması’yla yeni Türk Devletinin tüm dünya devletleri tarafından
tanındığını söyler.
11. Atatürk’ün önderliğinde 29 Ekim 1923’te Cumhuriyetin ilan edildiğini söyler.
Amaç 15: Cumhuriyet yönetiminin özelliklerini bilir.
Davranışlar:
1. Cumhuriyetin en iyi yönetim şekli olduğunu söyler.
2. Cumhuriyetin millet egemenliğine dayandığını söyler.
3. Millet egemenliği ile milletin devlet yönetiminde söz sahibi olduğunu söyler.
4. Cumhuriyet yönetiminde, yöneticilerin, halkın oyu ile seçildiğini söyler.
5. Cumhuriyet yönetiminin demokrasiyi esas aldığını söyler.
6. Yöneticilerin belli bir süre için seçildiğini söyler.
Amaç 16: Cumhuriyetin getirdiği yenilikleri açıklar.
Davranışlar:
1. Millî eğitim alanında getirdiği yenilikleri söyler.
2. Kültür alanında getirdiği yenilikleri söyler.
3. Toplumsal alanda getirdiği yenilikleri söyler.
4. Siyasal alanda getirdiği yenilikleri söyler.
5. Hukuk alanında getirdiği yenilikleri söyler.
6. Ekonomik alanda getirdiği yenilikleri söyler.
Amaç 17: Atatürk’ün yaşamıyla ilgili olaylar ve olguları kavrar.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün, Trablusgarb Savaşı’nda kazandığı başarıyı açıklar.
2. Atatürk’ün, Çanakkale Zaferi’nin kazanılmasındaki rolünü açıklar.
3. TBMM’nin, kimin önderliğinde açıldığını söyler.
4. Cumhuriyetin kimin önderliğinde ilân edildiğini söyler.
5. İlk Cumhurbaşkanımızın Atatürk olduğunu söyler.
6. Atatürk’ün, Cumhurbaşkanı olarak devleti en iyi şekilde yönettiğini söyler.
7. Atatürk’ün en büyük eserinin neden Türkiye Cumhuriyeti olduğunu açıklar.
8. Atatürk’ün önderliğinde çeşitli alanlardaki devrimleri açıklar.
Amaç 18: Atatürk’ün son günleri ile ilgili olaylar ve olguları bilir.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün, hastalığı sırasında bile görev ve sorumluluğunu yerine getirdiğini
söyler.
2. Son günlerinde bile memleketin iç işleri ile ilgilendiğini söyler.
3. Hastalığı sırasında katıldığı yurt içi gezilerinin hangileri olduğunu açıklar.
4. Memleketin dış işleri ile ilgilendiğini söyler.
5. Atatürk’ün Hatay’ın Türkiye’ye katılması için çok çalıştığını söyler.
6. Atatürk’ün son günlerinde vasiyetini yazdığını ve servetinin büyük kısmını Türk
ulusuna bıraktığını söyler.
Amaç 19: Atatürk’ün kişiliğini ve özelliklerini tanımaya ilgi duyar.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün çok yönlü bir önder olduğunu söyler.
2. Atatürk’ün öğreticilik yönünü açıklar.
3. Atatürk’ün iyi bir yönetici olduğunu açıklar.
4. Atatürk’ün Kurtuluş Savaşı’nda Türk ulusunu nasıl aynı amaç etrafında
birleştirdiğini açıklar.
Amaç 20: Atatürk ile ilgili anıları dinlemekten zevk alır.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün siyasî hayatı/ son günleri ile ilgili bir anıyı okur.
2. Anıda geçen önemli olayları açıklar.
3. Anıda geçen olayların günümüz için önemini açıklar.
ÜNİTE III: VATAN VE ULUS
Amaç 21: Ulus kavramının anlamını bilir.
Davranışlar:
1. Ulusun, bir insan topluluğu olduğunu söyler.
2. Ulusun, aynı dili konuşan insanlardan oluştuğunu söyler.
3. Ulusun, aynı tarihi paylaşan insanlardan oluştuğunu söyler.
4. Ulusun, aynı toprak üzerinde yaşayan insanlardan oluştuğunu söyler.
5. Ulusun, aynı örf, âdetlere sahip olan insanlardan oluştuğunu söyler.
6. Ulusun, gelecekle ilgili ortak amaçlara sahip olan insanlardan oluştuğunu söyler.
Amaç 22: Vatan kavramının anlamını bilir
Davranışlar:
1. Bir ulusun üzerinde yaşadığı toprağın vatan olduğunu söyler.
2. Vatanı olmayan bir ulusun varlığını devam ettiremeyeceğini söyler.
3. Vatanı korumanın her bireyin görevi olduğunu söyler.
Amaç 23: Türk ulusunun özelliklerini bilir.
Davranışlar:
1. Türk ulusunun konuksever olduğunu söyler.
2. Türk ulusunun hoşgörülü olduğunu söyler.
3. Türk ulusunun doğruluğa önem verdiğini söyler.
4. Türk ulusunun çalışkan olduğunu söyler.
5. Türk ulusunun barışçı olduğunu söyler.
6. Türk ulusunun yardımsever olduğunu söyler.
7. Türk ulusunun cesur olduğunu söyler.
8. Atatürk’ün Türk ulusunun temel özelliklerini sağlayan bir Türk büyüğü olduğunu
söyler.
Amaç 24: Diğer din, örf ve âdetlere hoşgörülü olmanın gereğini kavrar.
Davranışlar:
1. Din ve vicdan özgürlüğünün önemini açıklar.
2. Diğer dini inançlara hoşgörü göstermenin önemini açıklar.
3. Diğer örf ve âdetlere hoşgörü göstermenin önemini açıklar.
4. Atatürk’ün diğer ulusların örf ve âdetlerine hoşgörülü olduğunu söyler.
ÜNİTE IV: İLİMİZ VE BÖLGEMİZİ TANIYALIM
Amaç 25: Haritayı tanır.
Davranışlar:
1. Haritayı gösterir.
2. Harita gösterildiğinde adını söyler.
3. Haritalarda yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün gösterildiğini söyler.
4. Haritalarda, gerçek uzunlukların belli oranlarda küçültülerek verildiğini söyler.
5. Harita çiziminde, bir yerin kuş bakışı görünüşünün temel alındığını söyler.
Amaç 26: Harita çeşitlerini bilir.
Davranışlar:
1. Haritaların konularına ve ölçeklerine göre iki grupta ele alındığını söyler.
2. Haritaların konularına göre; genel ve özel haritalar olarak ikiye ayrıldığını söyler.
3. Atlas haritaları, fizikî ve siyasî haritalarının genel harita çeşitlerinden olduğunu
söyler.
4. Nüfus, iklim, orman haritalarının özel harita çeşitlerinden olduğunu söyler.
5. Haritaların ölçeklerine göre; büyük ölçekli, orta ölçekli ve küçük ölçekli olarak üçe
ayrıldığını söyler.
Amaç 27: Haritaları çeşitlerine göre ayırt eder.
Davranışlar:
1. Verilen haritalar arasından genel haritayı gösterir.
2. Verilen haritalar arasından özel haritayı gösterir.
3. Verilen haritalar arasından adı söylenen özel haritayı gösterir.
Amaç 28: Haritanın yönlerini bilir.
Davranışlar:
1. Haritanın üst tarafının kuzeyi gösterdiğini söyler.
2. Haritanın alt tarafının güneyi gösterdiğini söyler.
3. Haritanın sağ tarafının doğuyu gösterdiğini söyler.
4. Haritanın sol tarafının batıyı gösterdiğini söyler.
Amaç 29: Haritalarda bazı özel renk ve işaretler kullanıldığını bilir.
Davranışlar:
1. Haritalarda bazı bilgilerin özel işaretlerle gösterildiğini söyler.
2. Haritalarda yükseklik ve derinliklerin renklerle gösterildiğini söyler.
3. Her haritanın alt köşesinde ya da yanında bu renk ve işaretlerin anlamlarının
belirtildiğini söyler.
Amaç 30: Haritadan yararlanma yollarını bilir.
Davranışlar:
1. Haritalardan; yaşadığımız yeri, ülkemizi ve diğer ülkelerin yerlerini bulmada
yararlanabileceğimizi söyler.
2. Haritalardan; kıt’aların, denizlerin yerlerini bulmada yararlanabileceğimizi söyler.
3. Haritalardan; gezilerimiz sırasında yerimizi, yönümüzü bulmada
yararlanabileceğimizi söyler.
4. Haritalardan; ülkelerin kalkınması için yapılan çalışmalarda yararlanıldığını söyler.
Amaç 31: Atlası tanır.
Davranışlar:
1. Atlası gösterir.
2. Atlas gösterildiğinde adını söyler.
3. Çok sayıdaki haritanın kitap hâlindeki şekline “atlas” denildiğini söyler.
4. Bazı derslerimizde atlaslardan yararlanabileceğimizi söyler.
Amaç 32: Köyün özelliklerini bilir.
Davranışlar:
1. Köyün nüfus bakımından en küçük yerleşim birimi olduğunu söyler.
2. Köyde yaşayanların; çiftçilik, balıkçılık, ormancılık, hayvancılık vb. işlerle
uğraştığını söyler.
3. Köyde yaşayanların, gereksinimlerini yakın çevrelerinde bulunan merkezlerden
karşıladıklarını söyler.
4. Köy halkının bazı işlerini ortak yaptıklarını söyler.
5. Köyde bazı yerlerin köy halkının ortak malı olduğunu söyler.
6. Köyde yaşayanların birbirlerini tanıdıklarını söyler.
7. Köylünün güvenliğini sağlamak için köy korucularının bulunduğunu söyler.
8. Köy halkı arasında yardımlaşma ve dayanışmanın olduğunu söyler.
Amaç 33: Köyün yönetimini bilir.
Davranışlar:
1. Köyün muhtar tarafından yönetildiğini söyler.
2. Yönetimde muhtara, ihtiyar heyetinin yardımcı olduğunu söyler.
3. Muhtar ve ihtiyar heyetinin seçimle yönetime geldiğini söyler.
Amaç 34: Bulunduğu ilçeyi tanır.
Davranışlar:
1. İlçesinin adını söyler.
2. İlçesinin bağlı bulunduğu ilin adını söyler.
3. İlçesinin komşusu olan ilçelerin adlarını söyler.
Amaç 35: Bulunduğu ilçenin yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde, bulunduğu ilçeyi gösterir.
2. Harita üzerinde, komşu ilçeleri gösterir.
Amaç 36: Bulunduğu ilçenin özelliklerini bilir.
Davranışlar:
1. İlçesinde bulunan önemli doğal güzellikleri söyler.
2. İlçesine özgü el sanatlarını söyler.
3. İlçesinde bulunan önemli geçim kaynaklarını söyler.
4. İlçesine özgü önemli ürünleri söyler.
5. İlçesinde bulunan başlıca tarihî eserleri söyler.
6. İlçesinde bulunan başlıca yer altı zenginliklerini söyler.
Amaç 37: İlçenin yönetimini bilir.
Davranışlar:
1. İlçe merkezî yönetiminin kaymakam tarafından yürütüldüğünü söyler.
2. İlçe merkezî yönetiminin atama ile iş başına geldiğini söyler.
3. İlçe yerel yönetiminin belediye tarafından yürütüldüğünü söyler.
4. İlçe yerel yönetiminin seçimle iş başına geldiğini söyler.
Amaç 38: Bulunduğu ili tanır.
Davranışlar:
1. İlin adını söyler.
2. İlin bulunduğu coğrafî bölgenin adını söyler.
3. İline komşu olan illerin adlarını söyler.
Amaç 39: Bulunduğu ilin yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde bulunduğu ili gösterir.
2. Harita üzerinde komşu illeri gösterir.
Amaç 40: Bulunduğu ilin özelliklerini bilir.
Davranışlar:
1. İlinde bulunan doğal güzellikleri söyler.
2. İline özgü el sanatlarını söyler.
3. İlinde bulunan önemli geçim kaynaklarını söyler.
4. İlinde bulunan başlıca tarihî eserleri söyler.
5. İlinde bulunan başlıca yer altı zenginliklerini söyler.
6. İline özgü önemli ürünleri söyler.
Amaç 41: İlin yönetimini bilir.
Davranışlar:
1. İlin merkezî yönetiminin vali tarafından yürütüldüğünü söyler.
2. İlin merkezî yönetiminin atama ile iş başına geldiğini söyler.
3. İlin yerel yönetiminin belediye tarafından yürütüldüğünü söyler.
4. İlin yerel yönetiminin seçimle iş başına geldiğini söyler.
ÜNİTE IV: GÜZEL YURDUMUZ TÜRKİYE
Amaç 42: Türkiye’nin Dünya üzerindeki yerini tanır.
Davranışlar:
1. Türkiye’nin üzerinde bulunduğu yarım kürenin adını söyler.
2. Türkiye’nin üzerinde bulunduğu kıt’aların adını söyler.
3. Türkiye’nin çevresinde bulunan denizlerin adını söyler.
4. Türkiye’nin komşusu olan ülkelerin adını söyler.
5. Türkiye’de bulunan boğazların adını söyler.
Amaç 43: Türkiye’nin dünya üzerindeki yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde Türkiye’yi gösterir.
2. Harita üzerinde Türkiye’nin bulunduğu kıt’aları gösterir.
3. Harita üzerinde Türkiye’nin çevresinde bulunan denizleri gösterir.
4. Harita üzerinde Türkiye’de bulunan boğazları gösterir.
Amaç 44: Yurdumuzun coğrafî bölgelerini tanır.
Davranışlar:
1. Türkiye’nin yedi coğrafî bölgeye ayrıldığını söyler.
2. Marmara Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
3. Ege Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
4. Akdeniz Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
5. İç Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
6. Karadeniz Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
7. Doğu Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
8. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
Amaç 45: Yurdumuzdaki coğrafî bölgelerin yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde Marmara Bölgesi’ni gösterir.
2. Harita üzerinde Ege Bölgesi’ni gösterir.
3. Harita üzerinde Akdeniz Bölgesi’ni gösterir.
4. Harita üzerinde İç Anadolu Bölgesi’ni gösterir.
5. Harita üzerinde Karadeniz Bölgesi’ni gösterir.
6. Harita üzerinde Doğu Anadolu Bölgesi’ni gösterir.
7. Harita üzerinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ni gösterir.
Amaç 46: Yurdumuzun doğal durumunu tanır.
Davranışlar:
1. Yurdumuzun belli başlı dağlarının adını söyler.
2. Yurdumuzun belli başlı ovalarının adını söyler.
3. Yurdumuzun belli başlı akarsularının adını söyler.
4. Yurdumuzun belli başlı göllerinin adını söyler.
5. Yurdumuzda görülen belli başlı iklim tiplerini söyler.
6. Yurdumuzdaki belli başlı bitki örtülerini söyler.
Amaç 47: Yurdumuzun doğal durumunu kavrar.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde adı söylenen dağı gösterir.
2. Harita üzerinde adı söylenen ovayı gösterir.
3. Harita üzerinde adı söylenen gölü gösterir.
4. Harita üzerinde adı söylenen akarsuyu gösterir.
Amaç 48: Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanları tanır.
Davranışlar:
1. Tarımın, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
2. Hayvancılığın, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
3. Balıkçılığın, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
4. Ormancılığın, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
5. Madenler ve enerji kaynaklarının, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri
olduğunu söyler.
6. Sanayinin, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
7. Ulaşımın, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
8. Turizmin, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
9. İletişimin, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
10. Ticaretin, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
11. El sanatlarının, ekonomik yaşamı oluşturan alanlardan biri olduğunu söyler.
Amaç 49: Yurdumuzun ekonomik yaşamını oluşturan alanların önemini kavrar.
Davranışlar:
1. Tarımın, yurdumuz için önemini açıklar.
2. Hayvancılığın, yurdumuz için önemini açıklar.
3. Balıkçılığın, yurdumuz için önemini açıklar.
4. Ormancılığın, yurdumuz için önemini açıklar.
5. Sanayinin, yurdumuz için önemini açıklar.
6. Ulaşımın, yurdumuz için önemini açıklar.
7. Turizmin, yurdumuz için önemini açıklar.
8. İletişimin, yurdumuz için önemini açıklar.
9. Ticaretin, yurdumuz için önemini açıklar.
10. Maden ve enerji kaynaklarının, yurdumuz için önemini açıklar.
11. El sanatlarının, yurdumuz için önemini açıklar.
Amaç 50: Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarını tanır.
Davranışlar:
1. Kızılayın, sosyal yardım kurumu olduğunu söyler.
2. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunun, sosyal yardım kurumu
olduğunu söyler.
3. Yeşilayın, sosyal yardım kurumu olduğunu söyler.
4. Türk Hava Kurumunun, sosyal yardım kurumu olduğunu söyler.
Amaç 51: Yurdumuzdaki başlıca sosyal yardım kurumlarının görevlerini açıklar.
Davranışlar:
1. Kızılayın görevlerinin neler olduğunu söyler.
2. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunun görevlerinin neler olduğunu
söyler.
3. Yeşilayın görevlerinin neler olduğunu söyler.
4. Türk Hava Kurumunun görevlerinin neler olduğunu söyler.
Amaç 52: Türkiye Büyük Millet Meclisini bilir.
Davranışlar:
1. TBMM’de milletvekillerinin görev yaptığını söyler.
2. TBMM’nin başkent Ankara’da olduğunu söyler.
Amaç 53: Türkiye Büyük Millet Meclisinin başlıca görevlerini bilir.
Davranışlar:
1. TBMM’nin halkın gereksinimlerini karşılayacak yasaları yaptığını/ değiştirdiğini/
kaldırdığını söyler.
2. TBMM’nin uluslar arası anlaşmaları onayladığını söyler.
3. TBMM’nin cumhurbaşkanını seçtiğini söyler.
4. TBMM’nin hükûmeti denetlediğini söyler.
5. TBMM’nin savaşa/barışa karar verdiğini söyler.
6. TBMM’nin bütçeyi kabul ettiğini/reddettiğini söyler.
Amaç 54: Cumhurbaşkanlığı ile ilgili olguları bilir.
Davranışlar:
1. Türkiye Cumhuriyeti Devlet başkanına, “Cumhurbaşkanı” denildiğini söyler.
2. Cumhurbaşkanı’nı TBMM’nin seçtiğini söyler.
3. Cumhurbaşkanı’nın görev süresini söyler.
4. Cumhurbaşkanı’nın adını söyler.
Amaç 55: Cumhurbaşkanının başlıca görevlerini bilir.
Davranışlar:
1. Cumhurbaşkanı’nın, Başbakanı atadığını söyler.
2. Bakanlar Kurulunu onayladığını söyler.
3. Yabancı temsilcileri kabul ettiğini söyler.
4. TBMM tarafından kabul edilen yasaları kabul ettiğini/reddettiğini söyler.
5. Başkomutanlığı temsil ettiğini söyler.
6. Uluslar arası anlaşmaları onayladığını söyler.
Amaç 56: Bakanlar Kurulunu bilir.
Davranışlar:
1. Bakanların tümünün oluşturduğu kurula Bakanlar Kurulu denildiğini söyler.
2. Başbakanın, Bakanlar Kurulunun başı olduğunu söyler.
3. Bakanlar Kuruluna hükûmet denildiğini söyler.
4. Belli başlı bakanlıkların adını söyler.
Amaç 57: Bakanlar Kurulunun başlıca görevlerini bilir.
Davranışlar:
1. TBMM tarafından çıkarılan yasaların uygulanmasını Bakanlar Kurulunun
yaptığını söyler.
2. Yurtta düzen ve güven sağlama işinin Bakanlar Kurulu tarafından
yapıldığını söyler.
3. Bakanlar Kurulunun, çeşitli hizmetlerin iyi yürütülebilmesi ve yurdun
korunması için gereken önlemleri aldığını söyler.
Amaç 58: Doğal çevreyi bilir.
Davranışlar:
1. İnsanın hazır bulduğu dış ortama doğal çevre denildiğini söyler.
2. Doğal çevrenin canlı ve cansız ögelerden oluştuğunu söyler.
Amaç 59: Çevre sorunlarını bilir.
Davranışlar:
1. Hava kirliliğinin çevre sorunu olduğunu söyler.
2. Toprak kirliliğinin çevre sorunu olduğunu söyler.
3. Su kirliliğinin çevre sorunu olduğunu söyler.
4. Ses kirliliğinin (gürültü) çevre sorunu olduğunu söyler.
5. Toprak erozyonunun çevre sorunu olduğunu söyler.
6. Bitkilerin yok olmasının çevre sorunu olduğunu söyler.
7. Hayvanların yok olmasının çevre sorunu olduğunu söyler.
8. Meraların azalmasının çevre sorunu olduğunu söyler.
Amaç 60: Çevre sorunlarının çözümünde yapılması gerekenleri açıklar.
Davranışlar:
1. Ormanları korumak için yapılması gerekenleri söyler.
2. Deniz, göl ve akarsuların kirletilmemesi için yapılması gerekenleri söyler.
3. Havanın kirletilmemesi için yapılması gerekenleri söyler.
4. Hayvanların yok olmaması için yapılması gerekenleri söyler.
5. Bitkilerin yok olmaması için yapılması gerekenleri söyler.
6. Toprağın korunması için yapılması gerekenleri söyler.
7. Doğal kaynakların tasarruflu kullanılması için yapılması gerekenleri söyler.
Amaç 61: Doğal âfetleri tanır.
Davranışlar:
1. Depremin, doğal âfet olduğunu söyler.
2. Erozyonun, doğal âfet olduğunu söyler.
3. Sel baskınlarının, doğal âfet olduğunu söyler.
4. Toprak kaymasının, doğal âfet olduğunu söyler.
5. Çığın, doğal âfet olduğunu söyler.
6. Orman yangınlarının, doğal âfet olduğunu söyler.
Amaç 62: Doğal âfetleri ayırt eder.
Davranışlar:
1. Verilen resimler arasından depremi ifade eden resmi gösterir.
2. Verilen resimler arasından erozyonu ifade eden resmi gösterir
3. Verilen resimler arasından sel baskınlarını ifade eden resmi gösterir.
4. Verilen resimler arasından toprak kaymasını ifade eden resmi gösterir.
5. Verilen resimler arasından çığı ifade eden resmi gösterir.
6. Verilen resimler arasından orman yangınlarını ifade eden resmi gösterir.
Amaç 63: Doğal âfetlerin zararlarını açıklar.
Davranışlar:
1. Depremin zararlarını söyler.
2. Erozyonun zararlarını söyler.
3. Sel baskınlarının zararlarını söyler.
4. Toprak kaymasının zararlarını söyler.
5. Çığ düşmesinin zararlarını söyler.
6. Orman yangınlarının zararlarını söyler.
Amaç 64: Doğal afetlerden korunma yollarını açıklar.
Davranışlar:
1. Depremden korunma yollarını söyler.
2. Erozyonu önleme yollarını söyler.
3. Sel baskınlarından korunma yollarını söyler.
4. Toprak kaymasını önleme yollarını söyler.
5. Çığ düşmesinden korunma yollarını söyler.
6. Orman yangınlarını önleme yollarını söyler.
ÜNİTE VI: TARİHTE ANADOLU VE TÜRK DEVLETLERİ
Amaç 65: İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkları tanır.
Davranışlar:
1. Hitit Devleti’nin Anadolu uygarlıklarından biri olduğunu söyler.
2. Frigya Devleti’nin Anadolu uygarlıklarından biri olduğunu söyler.
3. Lidya Devleti’nin Anadolu uygarlıklarından biri olduğunu söyler.
4. Urartu Devleti’nin Anadolu uygarlıklarından biri olduğunu söyler.
5. İyonya Devleti’nin Anadolu uygarlıklarından biri olduğunu söyler.
Amaç 66: İlk Çağda Anadolu’da kurulan uygarlıkların yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Tarih atlasında Hitit Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
2. Tarih atlasında Frigya Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
3. Tarih atlasında Lidya Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
4. Tarih atlasında Urartu Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
5. Tarih atlasında İyonya Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
Amaç 67: Türklerin ilk yurdu ile ilgili olayları bilir.
Davranışlar:
1. Türklerin ilk yurdunun Orta Asya olduğunu söyler.
2. Orta Asya’da yaşayan Türklerin göç etme nedenlerini söyler.
Amaç 68: Tarihteki başlıca Türk devletlerini tanır.
Davranışlar:
1. Hun Devleti’nin, Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
2. Göktürk Devleti’nin, Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
3. Uygur Devleti’nin, Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
4. Büyük Selçuklu Devleti’nin Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
5. Anadolu Selçuklu Devleti’nin, Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
6. Osmanlı Devleti’nin, Türk devletlerinden biri olduğunu söyler.
Amaç 69: Tarihteki başlıca Türk devletlerinin yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Tarih atlasında Hun Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
2. Tarih atlasında Göktürk Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
3. Tarih atlasında Uygur Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
4. Tarih atlasında Büyük Selçuklu Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
5. Tarih atlasında Anadolu Selçuklu Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
6. Tarih atlasında Osmanlı Devleti’nin bulunduğu bölgeyi gösterir.
Amaç 70: Osmanlı Devleti ile ilgili başlıca olay ve olguları bilir.
Davranışlar:
1. Osmanlı Devleti’nin Osman bey tarafından kurulduğunu söyler.
2. Osmanlı Devleti’nin 1299 yılında kurulduğunu söyler.
3. Osmanlı Devleti’nin Söğüt kasabasında kurulduğunu söyler.
4. Osmanlı Devleti’nin Padişahlıkla yönetildiğini söyler.
5. Osmanlı Devleti’nin sınırlarının çok geniş topraklara yayıldığını söyler.
6. Bazı padişahların devleti iyi yönetemediğini söyler.
7. Osmanlı Devleti’nin zamanla topraklarının büyük bir kısmını kaybettiğini söyler.
8. Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nın sonunda yıkıldığını söyler.
9. Osmanlı Devleti’nden günümüze birçok cami, saray vb. eserler kaldığını
söyler.
Amaç 71: Atatürk’ün ulusal tarihimize verdiği önemi fark eder.
Davranışlar:
1. Türklerin köklü ve zengin bir tarihe sahip olduğunu söyler.
2. Türklerin tarih boyunca birçok güçlü devlet kurduğunu söyler.
3. Türk ulusunun dünya uygarlığının gelişmesine katkıda bulunduğunu söyler.
4. Türk ulusunun tarih boyunca insanlığa hizmet ettiğini söyler.
Amaç 72: Atatürk’ün ulusal kültüre önem verdiğini kavrar.
Davranışlar:
1. Atatürk’ün ulusal kültürün korunması ve geliştirilmesine önem verdiğini söyler.
2. Atatürk’ün ulusal kültürün korunması ve geliştirilmesi için hangi çalışmaları
yaptığını açıklar.
3. Atatürk’ün ulusal kültürümüzü çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarmayı hedef
gösterdiğini söyler.
ÜNİTE VII: KIT’ALAR VE DÜNYA ÜLKELERİ
Amaç 73: Yeryüzünde bulunan kıt’aları tanır.
Davranışlar:
1. Afrika’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
2. Asya’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
3. Avrupa’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
4. Amerika’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
5. Antarktika’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
6. Okyanusya’nın bir kıt’a olduğunu söyler.
Amaç 74: Yeryüzünde bulunan kıt’aların yerini ayırt eder.
Davranışlar:
1. Harita üzerinde Afrika kıt’asını gösterir.
2. Harita üzerinde Asya kıt’asını gösterir.
3. Harita üzerinde Avrupa kıt’asını gösterir.
4. Harita üzerinde Amerika kıt’asını gösterir.
5. Harita üzerinde Antarktika kıt’asını gösterir.
6. Harita üzerinde Okyanusya kıt’asını gösterir.
Amaç 75: Dünya ülkelerinden başlıcalarını tanır.
Davranışlar:
1. Afrika kıt’asında bulunan başlıca ülkelerin adını söyler.
2. Asya kıt’asında bulunan başlıca ülkelerin adını söyler.
3. Avrupa kıt’asında bulunan başlıca ülkelerin adını söyler.
4. Amerika kıt’asında bulunan başlıca ülkelerin adını söyler.
5. Okyanusya kıt’asında bulunan başlıca ülkelerin adını söyler.
Amaç 76: Dünya ülkelerinden başlıcalarının yerini kavrar.
Davranışlar:
1. Adı söylenen ülkeyi harita üzerinde gösterir.
2. Harita üzerinde gösterilen ülkenin adını söyler.
3. Adı söylenen ülkenin hangi kıt’ada olduğunu söyler.
Amaç 77: Bağımsız Türk Cumhuriyetlerini tanır.
Davranışlar:
1. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
2. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
3. Kazakistan Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
4. Türkmenistan Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
5. Özbekistan Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
6. Kırgızistan Cumhuriyeti’nin bağımsız bir Türk Devleti olduğunu söyler.
Amaç 78: Bağımsız Türk Cumhuriyetlerinin yerini kavrar.
Davranışlar:
1. Adı söylenen Türk Cumhuriyeti’ni harita üzerinde gösterir.
2. Harita üzerinde gösterilen Türk Cumhuriyeti’nin adını söyler.
ÜNİTELER
ÜNİTE I: AİLE, OKUL VE TOPLUM HAYATI
A. Ailemiz
1. Ailenin yapısı ve görevleri
2. Ailede demokratik yaşam
B. Okulumuz
1. Okulun önemi
2. Okulda demokratik yaşam
C. Toplum yaşamımız
1. Toplum içinde bir arada yaşamanın önemi
2. Toplum yaşamını düzenleyen kurallar
3. Toplumda demokratik yaşam
ÜNİTE II: CUMHURİYETE NASIL KAVUŞTUK?
A. Cumhuriyet Bayramı
B. Cumhuriyetin İlânı ve Atatürk
1. Cumhuriyetin ilânı
2. Cumhuriyet yönetimi
3. Cumhuriyetin getirdiği yenilikler
4. Atatürk’ün hayatı
ÜNİTE III: VATAN VE ULUS
A. Vatan ve Ulus
B. Türk Ulusunun Özellikleri
ÜNİTE IV: İLİMİZ VE BÖLGEMİZİ TANIYALIM
A. Harita ve Haritadan Yararlanma
1. Harita ve harita çeşitleri
2. Haritadan yararlanma
B. Köyümüz, İlçemiz, İlimiz
1. Köyün özellikleri ve yönetimi
2. İlçemizin özellikleri ve yönetimi
3. İlimizin özellikleri ve yönetimi
ÜNİTE V: GÜZEL YURDUMUZ TÜRKİYE
A. Yurdumuza Genel Bakış
1. Yurdumuzun dünya üzerindeki yeri
2. Yurdumuzun coğrafî bölgeleri
3. Yurdumuzun doğal durumu
4. Yurdumuzdaki ekonomik yaşam
5. Yurdumuzdaki sosyal yardım kurumları ve görevleri
B. Yurdumuzun Yönetimi
1. TBMM ve görevleri
2. Cumhurbaşkanı ve görevleri
3. Bakanlar Kurulu ve görevleri
C. Doğal Çevre ve Sorunları
1. Doğal çevremiz
2. Doğal çevreyi olumsuz etkileyen faktörler
3. Doğayı koruma
Ç. Doğal Afetler ve Korunma Yolları
1. Doğal âfetler
2. Doğal âfetlerden korunma yolları
ÜNİTE VI: TARİHTE ANADOLU VE TÜRK DEVLETLERİ
A. İlk Çağda Anadolu’da Kurulan Uygarlıklar
B. Türklerin İlk Yurdu
C. Tarihteki Başlıca Türk Devletleri
ÜNİTE VII: KIT’ALAR VE DÜNYA ÜLKELERİ
A. Yeryüzündeki Kıt’alar
B. Dünya Ülkeleri
ÖRNEK İŞLENİŞ
Açıklama:
Öğretilecek konularla ilgili olarak hazırlanan bir çizelge ile öğrencilerin performansları önceden ölçülür. Bu ölçme sırasında konuyla ilgili olarak öğrencilere çizelgedeki sorular sorulur. Doğru yanıtlar “+”, yanlış yanıtlar “-” işareti ile gösterilir. (Performansın belirlenmesi için yapılan çalışma ve buna ilişkin hazırlanan kayıt tablosu günlük plân formatının dışındadır.)
PERFORMANS KAYIT TABLOSU
BİLDİRİMLER
ÖLÇÜT
SORULAR
Hüseyin
Meltem
Hatice
1. Türkiye’nin yedi coğrafî bölgeye ayrıldığını söyler.
%100
1. Türkiye kaç coğrafî bölgeye ayrılmıştır? Söyle.
+
+
-
2. Coğrafî bölgelerimizin;
%100
2.Coğrafî bölgelerimiz hangileridir? Söyle.



a. Marmara Bölgesi
a. Marmara Bölgesi
-
+
-
b. Ege Bölgesi
b. Ege Bölgesi
-
-
+
c. Akdeniz Bölgesi
c. Akdeniz Bölgesi
+
+
-
ç. İç Anadolu Bölgesi
ç. İç Anadolu Bölgesi
-
+
-
d. Karadeniz Bölgesi
d. Karadeniz Bölgesi
+
-
-
e. Doğu Anadolu Bölgesi
e. Doğu Anadolu Bölgesi
-
+
-
f. Güneydoğu Anadolu Bölgesi
olduğunu söyler.
f. Güneydoğu Anadolu Bölgesi
+
-
-


Sonuç
-
-
-
Dersin Adı : Sosyal Bilgiler
Ünitenin Adı :.Yurdumuz Türkiye
Konunun Adı : Yurdumuzun Coğrafî Bölgeleri
Süre : 40 dakika
Yöntem ve Teknikler: Anlatım, soru-yanıt
Öğretim Materyalleri: İlk atlas, Türkiye’nin coğrafî bölgelerini gösteren çalışma kağıdı
Amaç : Yurdumuzun coğrafî bölgelerini tanır.
Davranışlar:
1. Türkiye’nin yedi coğrafî bölgeye ayrıldığını söyler.
2. Marmara Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
3. Ege Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
4. Akdeniz Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
5. İç Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
6. Karadeniz Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
7. Doğu Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
8. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin, coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
Performans kayıt tablosu dikkate alınarak davranışlar ad belirtilerek yeniden yazılır.
1. Hatice; Türkiye’nin yedi coğrafî bölgeye ayrıldığını söyler.
2. Hüseyin, Hatice; Marmara Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
3. Hüseyin, Meltem; Ege Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
4. Hatice; Akdeniz Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
5. Hüseyin, Hatice; İç Anadolu Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
6. Meltem, Hatice; Karadeniz Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu söyler.
7. Hüseyin, Hatice; Doğu Anadolu Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu
söyler.
8. Meltem, Hatice; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin coğrafî bölgelerden biri olduğunu
söyler.
ÖĞRENME VE ÖĞRETME ETKİNLİKLERİ
Öğretmen, öğrencilere “Çocuklar, bugün sizinle coğrafî bölgelerimizin hangileri olduğunu öğreneceğiz. Bu ders için sizlerden atlaslarınızı getirmenizi istemiştim. Atlaslarınızı çıkarıp masanın üzerine koyun. Ben tahtaya coğrafî bölgelerimizi gösteren haritayı asıyorum.” diyerek derse giriş yapar. Öğretmen, harita üzerinde coğrafî bölgeleri tek tek göstererek “Harita üzerinde gösterdiğim bu bölgeler yurdumuzun coğrafî bölgeleridir. Şimdi hep birlikte kaç tane coğrafî bölgemiz olduğunu sayalım.” diyerek öğrencilerle birlikte coğrafî bölgeleri sayar. “Demek ki Türkiye yedi coğrafî bölgeye ayrılmış.” diyerek performansı “+” olan Hüseyin’e “Türkiye kaç coğrafî bölgeye ayrılmıştır?” sorusunu yöneltir. Hüseyin’in “Türkiye yedi coğrafî bölgeye ayrılmıştır.” yanıtını pekiştirir. Daha sonra aynı soruyu Meltem’e yöneltir. Meltem’in doğru cevabını pekiştirir. Meltem’den sonra Hatice’ye aynı soruyu yöneltir. Hatice doğru cevap verirse yanıtını pekiştirir. Yanlış yanıt verirse Hatice’yi yanına çağırır. “Şimdi seninle birlikte yurdumuzun kaç coğrafî bölgeye ayrıldığını sayalım.” der ve Hatice ile birlikte coğrafî bölgeleri sayarlar. Öğretmen, daha sonra Hatice’ye “Demek ki Türkiye yedi coğrafî bölgeye ayrılmış.” der. “Hadi sen de Türkiye’nin kaç coğrafî bölgeye ayrıldığını söyle.” der ve Hatice’den doğru yanıtını pekiştirir.
Daha sonra öğretmen öğrencilere önceden hazırlanmış ve üzerinde sadece coğrafî bölgelerimizin sınırlarının çizili olduğu Türkiye haritası bulunan çalışma kâğıtlarını dağıtır. Öğretmen, ders öncesinde tahtaya çizmiş olduğu, bölgeleri gösteren harita ve bölgelerin adlarının yazılı olduğu fişlerle çalışmaya başlar. İlk olarak Marmara Bölgesi’ne ait fişi haritada Marmara Bölgesi üzerine koyar. Öğrencilere “Evet çocuklar, Marmara Bölgesi yurdumuzun bir coğrafî bölgesidir. Şimdi sizler de dağıttığım kâğıtlar üzerinde tahtaya bakarak aynı bölge üzerine Marmara Bölgesi yazın.” der. Öğrencilerin yaptıkları çalışmayı kontrol eder ve doğru tepkileri pekiştirir. Diğer altı coğrafî bölgeyi de aynı şekilde işler. Sonra öğretmen bölgelerin adlarını tekrar eder ve öğrencilere de tekrarlatır. Daha sonra öğretmen “Şimdi herkes atlaslarında, Türkiye’nin coğrafî bölgelerinin bulunduğu sayfayı açsın. Coğrafî bölgelerimize bir bakalım.” der. “Bana kim ... renkle gösterilen bölgenin adını söyleyecek?” sorusunu yöneltir. Öğrencilerden gelen doğru tepkileri pekiştirir. Diğer bölgelerin adlarını söyleme çalışmasını da aynı şekilde yapar. Öğretmen, öğrencilerden boya kalemlerini çıkarmalarını ve çalışma kâğıtları üzerinde her bir coğrafî bölgeyi atlaslarına bakarak, farklı renklerde boyamalarını ister. Öğrencilerin çalışmalarını kontrol eder ve çalışmasını tamamlayan öğrencilerin kâğıtlarını sınıf panosuna asar ve dersin işlenişini tamamlar.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME:
Örnek Ölçme Soruları
1.Türkiye kaç coğrafî bölgeye ayrılmıştır?
2.Coğrafî bölgelerimiz hangileridir?
Değerlendirme
Öğretmen, değerlendirme için hazırlanan soruları Hüseyin, Meltem, Hatice’ye sorar ve gelen doğru tepkileri pekiştirir. Yanlış tepki verildiğinde gerekli dönüt ve düzeltmeleri yapar. Öğretmen, ölçme sonuçlarını ve öğrencilerin ders içindeki performanslarını dikkate alarak onların başarıları hakkında sonuca ulaşır.